Ürün Reçetesi, üretilecek olan mamullerin hangi operasyonlardan geçeceği, hangi malzemelerden ne kadar kullanılacağı ve hangi yarı mamullerin üretileceği gibi bilgilerin kaydedildiği karttır. Reçete, üretim modülün kalbidir. Üretim Emirleri de reçete kullanılarak verilir. Reçete içindeki rota ile hangi operasyonların çalıştığı, bu operasyonlarda hangi makinelerin kullanıldığı belirtilir. Bu sayede Üretim Emri sırasında belirtilen rota ile operasyonlar ve makineler de işlemlerin içine dahil olur.
Operasyon satırında seçilen istasyonun hangi reçete için üretim yapılıyor ise kullanılacağı bilgisi bu alanda belirtilir. Bir reçete için daha uzun süre işlem yapılıyorsa iki farklı satırda aynı istasyon seçilebilir, operasyon süreleri farklı olabilir. Bu sürelerin hangi reçeteler için geçerli olduğu Reçete Koşulu kolonunda belirtilir.
Rota, bir mamulün hangi operasyonlara hangi sıra ile tabi olacağını belirtir. Reçete kalemlerinde belirtilen Giren türündeki malzemeler rota içindeki tüm operasyonlara girdi olarak kullanılırlar. Rota içindeki operasyonların sırası, oluşturulacak olan sarf, fire ve üretimden giriş fişlerinde etkilidir. Bu malzemeler tüm operasyonlara girdi olarak kullanılır fakat sadece rotadaki ilk operasyon için fire ve sarf oluşturulur; sadece son operasyon için üretimden Giriş Fişi oluşturulur. Operasyonda kullanılan istasyon maliyetleri ise tüm girdiler ve tüm çıktılar için hesaplanacaktır.
Reçete içinde üretilecek ve tüketilecek olan malzemeler Kalemler tablosunda girilir. Bu tablodaki ilk satır her zaman ana mamul olarak değerlendirilir. Miktar Formülleri’nin girişinde ilk satırdaki ana malzemenin bilgileri kullanılabilir. İlk satır türü Giren veya Çıkan olabilir. Örneğin; et üretiminde reçeteye ana bir parça girer ve birçok parça çıkar. Bu durumda ilk satırdaki ana malzeme giren olacaktır. Ayakkabı üretimi gibi normal üretim reçetelerinde ise ilk satır genelde Çıkan olur.
Bir mamulün reçetesinde diğer mamuller de kullanılabilir. Bu mamullerin üretim esnasında üretilip üretilmeyeceğine, üretilecekse hangi reçete kullanılarak üretileceğine Kalemler tablosundaki Karşılama Türü ve Alt Reçete Kodu kolonları kullanılarak karar verilir. Üretim Emri aşamasında Karşılama Türü seçimi ile alt mamullerin üretim için otomatik olarak iş emirleri de oluşturulacak ve planlamaya eklenecektir.
Kalemler tablosunda üretilecek ve tüketilecek malzemelerin miktarları Miktar Formülü alanında belirtilir. Bu kolonda matematiksel formüller girilir. Bu formüllerde kullanılabilecek sabitler aşağıdadır:
A1: İlk Satır Özel Alan 1A2: İlk Satır Özel Alan 2A3: İlk Satır Özel Alan 3A4: İlk Satır Özel Alan 4A5: İlk Satır Özel Alan 5F1: Mamul Miktarı (Ana Birim)F2: Mamul En (Ana Birim)F3: Mamul Boy (Ana Birim)F4: Mamul Yükseklik (Ana Birim)F5: Mamul Alan (Ana Birim)F6: Mamul Net Ağırlık (Ana Birim)F7: Mamul Brüt Ağırlık (Ana Birim)F8: Mamul Net Hacim (Ana Birim)F9: Mamul Brüt Hacim (Ana Birim)F11: Mamul Miktarı (Satır Birimi)F12: Mamul En (Satır Birimi)F13: Mamul Boy (Satır Birimi)F14: Mamul Yükseklik (Satır Birimi)F15: Mamul Alan (Satır Birimi)F16: Mamul Net Ağırlık (Satır Birimi)F17: Mamul Brüt Ağırlık (Satır Birimi)F18: Mamul Net Hacim (Satır Birimi)F19: Mamul Brüt Hacim (Satır Birimi)F22: Satır Malzeme En (Ana Birim)F23: Satır Malzeme Boy (Ana Birim)F24: Satır Malzeme Yükseklik (Ana Birim)F25: Satır Malzeme Alan (Ana Birim)F26: Satır Malzeme Net Ağırlık (Ana Birim)F27: Satır Malzeme Brüt Ağırlık (Ana Birim)F28: Satır Malzeme Net Hacim (Ana Birim)F29: Satır Malzeme Brüt Hacim (Ana Birim)F32: Satır Malzeme En (Satır Birimi)F33: Satır Malzeme Boy (Satır Birimi)F34: Satır Malzeme Yükseklik (Satır Birimi)F35: Satır Malzeme Alan (Satır Birimi)F36: Satır Malzeme Net Ağırlık (Satır Birimi)F37: Satır Malzeme Brüt Ağırlık (Satır Birimi)F38: Satır Malzeme Net Hacim (Satır Birimi)F39: Satır Malzeme Brüt Hacim (Satır Birimi)
Bu alanlar kullanılarak birçok formül girişi yapılabilir.
Tuşlar ve Alanların İşlevleri:
- Dağılım Katsayısı: Bir malzemenin kaçarlı gruplar haline paylaştırılması gerektiğini belirten reçete bilgisidir. Üretilecek mamul miktarları için birden fazla sayıda makine kullanılacaksa, bu mamuller makinelere paylaştırılacaktır. Paylaştırma işleminde dikkat edilecek nokta 5 adet ayakkabı üretmek için 2.5 adetini A makinesinde, 2.5 adetini B makinesinde üretmenin mümkün olmamasıdır. Ayakkabı gibi adet olarak üretilen mamuller için dağılım katsayısı 1.0 olacaktır.
- Tür: Malzemenin üretime Giren mi yoksa Çıkan mı olduğu belirtilir.
- Miktar Formülü: Kolonunda satırda seçilen malzemenin üretim veya tüketim miktarı formülle belirtilir.
- Birim: Miktarın, malzemenin hangi birimine göre işleneceği seçilmelidir.
- Karşılama Türü: Kolonunda satırdaki malzemenin nasıl karşılanacağı belirtilir. Üretim İle Karşılama, Alt Reçete Kodu kolonunda bir reçete belirtilmiş ise bu reçete kullanılarak alt üretim işleminin başlatılması sağlanabilir. Stoktan Karşılama, satırdaki malzeme üretim yerine stoktan karşılanacaktır. Sipariş ile Karşılama, bu malzemeler için Üretim Emri aşamasında sipariş işlemi gerçekleştirilebilir. Karşılama Türü seçimi daha sonra üretim emrine ön tanımlı olarak getirilecektir. Üretim Emri’ni vermeden önce değiştirilebilir.
- Alt Reçete Kodu: Satırdaki malzemenin hangi reçete kullanılarak üretileceği belirtilir. Karşılama Türü olarak Üretim İle Karşılama seçilmelidir.
- Not: Satırla ilgili notlar eklenebilir. Örneğin, Miktar Formülü’nde neye dikkat edildiği gibi.
Kullanım İpuçları:İlk satırdaki malzemenin üretim emrinde girilen özel alan 1 değerini kullanarak bir formül girebilmek için A1 sabit değeri kullanılabilir. Örneğin, çift cam üreten bir firma üretim emri sırasında üretilecek olan camın en, boy gibi değerlerini özel alan 1 ve özel alan 2 değerlerine girecektir. Üretilecek olan çift cam için kullanılacak olan çıta uzunluğu çift camın çevresi kadardır. Bu durumda formül alanına M ve CM değerleri dikkate alınarak 2*(A1+A2) formülüne benzer bir formül girilebilir.
